بوی بد دهان
بوي بد دهان از جمله مشكلات ناخوشايندي است كه اغلب مردم سعي در دوري جستن از آن مي كنند. تحت شرايط عادي نفس انسان عاري از بوي بد مي باشد و بوي خاصي به نام Human Odor دارد. بوي بد دهان مي تواند ناشي از علل سيستميک يا موضعي باشد که در 85% موارد مربوط به عوامل موضعي است. بوی بد دهان در بسیاری از افراد یک مشکل غیر‌قابل تحمل بوده و باعث کاهش اعتماد به نفس در فرد و آزردگی اطرافیان می‌شود. این موضوع زمانی که فرد از بوی بد دهان خود آگاه نباشد، برای اطرافیان آزار‌دهنده تر است حس ناخوشایندی که خود فرد به هنگام احساس بوی بد دهانش دارد به کنار، این بو در مکالمه‌ها و ایجاد ارتباط تاثیر بسزایی می‌گذارد و علاوه بر کاهش‌اعتماد به نفس، به ایجاد ذهنیت نامطلوب از فرد در ذهن مخاطب منجر می‌شود.
علت بوی بد دهان چیست؟
بوی بد دهان یک نفر از هر چهار نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علل زیادی برای نفس بدبو وجود دارد اما شایع‌ترین علت آن با بهداشت ضعیف دهان و دندان ارتباط دارد.
تجزیه ذرات باقی مانده غذا در دهان توسط باکتری‌ها، باعث تولید ترکیبات (بدبوی) گوگرد می‌شود. توجه داشته باشید که نوشیدن آب و خیس نگه داشتن دهان، می‌تواند آن را کاهش دهد. همچنین بهترین درمان برای آن مسواک زدن منظم، نخ دندان و نوشیدن آب است.
جالب است بدانید پس از پوسیدگی دندان و بیماری لثه، نفس بدبو سومین علت رایج مراجعه مردم به دکتر متخصص دندانپزشک است.
عوامل دیگری نیز در بوی بد دهان دخیل هستند که عبارتند از:
1. دخانیات
محصولات توتون و تنباکو باعث ایجاد نفس بدبو می‌شوند. علاوه بر این، احتمال بیماری لثه را افزایش می‌دهند و باعث ایجاد نفس بدبو می‌شوند. افراد سیگاری نیز از این مشکل رنج می‌برند. نیکوتین موجود در سیگار و سایر دخانیات باعث شل شدن دریچه بین مری و معده (LES) می‌شود. این امر باعث رفلاکس اسید معده (بازگشت اسید معده به مری) می‌شود. سیگار کشیدن همچنین خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری، معده لوزالمعده، کبد و روده بزرگ را افزایش می‌دهد. این موارد را به لیست دلایل خود برای ترک سیگار اضافه کنید.
2. غذا
تجزیه ذرات مواد غذایی که در دندان گیر کرده‌اند، می‌تواند باعث ایجاد موی بد دهان آن شود. برخی از غذاها مانند پیاز و سیر نیز می‌توانند نفس بدبو ایجاد کنند. به علاوه محصولات حاصل از هضم آن‌ها از طریق خون به ریه‌ها منتقل می‌شوند و می‌توانند بوی نفس را تحت تاثیر قرار دهند.
تجزیه ذرات باقی‌مانده غذا در دهان توسط باکتری‌ها، باعث تولید ترکیبات (بدبوی) گوگرد می‌شود. . بیماری های گوارشی نظیر زخم معده و هلیکوباکترپیلوری، از دیگرعلت های اصلی بوی بد دهان هستند و برای کنترل بویی که از عوارض این بیماری‌هاست، نظر متخصصین گوارش و تجویز داروها توسط آن‌ها توصیه می‌شود.
نخوردن غذا و واکنش طبیعی بدن برای استفاده از ذخایر چربی به منظور تولید انرژی است. در این مواقع کبد شروع به چربی سوزی می‌کند و نوعی ماده به نام کتون تولید می‌شود و این کتون منشا این بوی بد دهان است. در اوایل ماه مبارک رمضان این بو بیشتر است چراکه کبد آمادگی لازم برای سوزاندن چربی زیاد را ندارد ولی به مرور که این آمادگی بیشتر می‌شود، کتون تولید شده کمتر و در نتیجه بوی بد دهان نیز کمتر خواهد بود. نکته مهم این است که این بو طبیعی است و نیازی به درمان ندارد و تنها با انجام چند کار می‌توان میزان آن را کاهش داد
استفاده از نخ دندان و مسواک، برای خارج کردن تکه‌های باقی مانده غذاها از دهان
3. بهداشت دهان و دندان
مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت بوی بد دهان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن واستفاده از نخ دندان باعث حذف کامل ذرات کوچک مواد غذایی که به آرامی تجزیه می‌شوند و تولید بوی بد در دهان می‌کنند، می‌شود. اگر مسواک زدن منظم و مکرر نباشد باعث ایجاد لایه‌ی نازکی از باکتری‌ها (پلاک) می‌شود. این پلاک ممکن است لثه‌ها را تحریک کند و باعث التهاب بین دندان‌ها و لثه‌ها به نام “التهاب لثه” شود. پروتزها و محصولات مصنوعی در دهان، که به طور منظم یا به درستی تمیز نمی‌شوند، نیز می‌توانند محلی برای تجمع باکتری‌ها و بوی بد دهان شوند
4. داروها
بعضی از داروها می‌توانند بزاق را کاهش دهند و منجر به افزایش بوی بد دهان شوند. سایر داروها پس از تجزیه و انتشار در تنفس، باعث ایجاد نفس بدبو می‌شوند. مثلا نیترات برای درمان دردهای قلبی، برخی داروهای شیمی درمانی، برخی از آرام بخش‌ها مانند فنوتیازین و دوزهای بالای مکمل‌های ویتامینی ممکن است عامل آن باشند.
تجزیه برخی داروها مانند نیترات‌ها که در درمان درد قلبی استفاده می‌شوند، بعضی از داروهای شیمی درمانی و برخی مواد آرام‌بخش مانند فنوتیازین‌ها از داروهایی هستند که می‌توانند باعث بد بویی دهان شوند. افرادی که مکمل‌های ویتامینی را در دوزهای بالا مصرف می‌کنند نیز مستعد ابتلا به بوی بد دهان هستند.
5.عوامل مربوط به دهان، حلق و بینی:
ممکن است در منافذ لوزه‌های شما توده‌هایی به شکل سنگ‌های بسیار کوچک ایجاد شده و به عنوان مرکزی برای تجمع باکتری‌ها عمل کند. عفونت و التهاب گلو یا بینی و همچنین سینوس‌ها که موجب ترشحات در پشت حلق هم می‌شود از دیگر موارد ایجاد کننده‌ی بوی بد دهان است.
6. بیماری ها
برخی بیماری‌ها باعث بدبویی دهان می‌شوند مثل: دیابت کنترل نشده، خشکی دهان (بزاق اثر ضد میکروبی دارد)، عفونت گلو، سینوزیت یا عفونت سینوس‌ها. همچنین سرطان‌ها، اختلالات دستگاه گوارش مانند سوزش سر دل یا رفلاکس اسید معده (GERD)، استفراغ، زخم معده، انسداد روده، عدم تحمل لاکتوز، نارسایی کبد، نارسایی کلیه و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی یا تحتانی.
بعضی از سرطان‌ها، نارسایی کبدی و سایر بیماری‌های متابولیکی به علت تولید مواد شیمیایی خاصی، سبب تنفس بدبو شوند. بیماری ریفلاکس معده (GERD) به علت بازگشت منظم اسید معده باعث ایجاد نفس بد بو می‌شود.
راه‌های کاهش بوی بد دهان
بعد از تمام وعدههای غذایی مسواک بزنید:
حتما بعد از وعدههای غذایی در طول شبانه با خمیردندان‌هایی که خواص ضدباکتریایی دارند، دندان‌هایتان را مسواک بزنید. (حداقل دو یا سه بار در روز).
نخ دندان، حداقل یکبار در شبانه‌روز:
با استفاده از نخ دندان باقیمانده‌ی غذاها و پلاک‌های لابه‌لای دندان‌هایتان را خارج کنید تا بوی بد دهان شما کاهش یابد.
مسواک زدن و تمیز کردن زبان:
یکی از کانون‌های دلخواه باکتری‌ها برای تجمع، زبان شماست. اگر شما سیگاری هستید یا به بیماری خشکی دهان مبتلا هستید، این کانون‌های تجمع باکتری‌ها روی زبانتان زیادتر خواهد بود و نیاز دارید تا حتما از مسواک زبان استفاده کنید. درغیر این صورت از مسواک و ترجیحا مسواک‌هایی که قسمت مخصوصی برای تمیز کردن زبان دارند استفاده کنید.
تمیز کردن اجسام خارجی و دندان‌های مصنوعی:
درصورت استفاده از پروتز متحرک و دندان مصنوعی حتما بعد از صرف غذا آن‌ها را بشویید وجود باقی مانده مواد غذایی در لابه لای پروتز متحرک باعث بوی بد دهان است
نگذارید دهانتان خشک شود:
سیگار کشیدن،نوشیدن قهوه، نوشیدنی‌های غیرالکلی و الکلی باعث خشک شدن دهان شما می‌شوند. پس آب زیاد بنوشید. برای تحریک ترشح بزاق، آدامس بدون قند بجوید یا از آبنبات‌های رژیمی استفاده کنید.
تعویض مرتب مسواک: شما باید در سال حداقل 4 بار مسواکتان را تعویض کنید. حتی اگر هنوز تغییر حالت نداده و ساییده نشده باشد. استفاده از مسواک با الیاف تازه کمک بسیاری در پاکسازی بهینه محیط دهان و دندان دارد
مراجعه روتین و 6 ماهه به دندانپزشک: به‌طور مرتب برای انجام معاینه‌های دهان و دندان به مطب‌های دندانپزشکی یا درمانگاه‌های دندانپزشکی مراجعه کنید. بهتر است این مراجعه دوبار در سال صورت بگیرد تا همواره وضعیت سلامتی دهان و دندان یا دندان‌های مصنوعی، بررسی شود
توصیه می‌شود بعد از خوردن شیرینی بلافاصله دندان‌ها را مسواک کنید.
توصیه می‌شود بعد از خوردن غذاهای ترش و اسیدی به مدت ۱ ساعت صبر کنید و پس از آن مسواک بزنید. این کار از آسیب رسیدن به دندان‌ها به دلیل وجود لایه اسیدی روی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
حداقل دو دقیقه برای مسواک زدن زمان بگذارید.
بعد از مسواک زدن، مستقیما به رختخواب بروید و از خوردن و نوشیدن خودداری کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان و معاینه مرتب دندان ها توسط دندانپزشک و توجه کافی به دلایل ایجاد بوی بد دهان در اثر بیماری و …. تا درصد بالایی این مشکل را حل خواهد کرد
نظرات کاربران